Licinii

Un article de Wikipédia, l'encyclopédie libre.
Licinii
Gens Licinia

Branches
Sous la République Calvus, Crassus, Lucullus, Murena, Nerva, Varus

Légende :

Patricien, Plébéien, Consulaire, Sénatorial, Équestre

Magistratures occupées
sous la République
Maître de cavalerie 2 fois
Censure 3 fois
Consulat 22 fois
Tribunat consulaire 2 fois
Tribunat plébéien 12 fois

Gens et Liste des gentes romaines

Les Licinii (singulier: Licinius) sont les membres d'une ancienne famille plébéienne qui joue un rôle important dans l’histoire romaine et qui apparaît au début de la République, la gens Licinia.

Les principales branches de la gens Licinia portent les cognomina Calvus, Crassus, Lucullus, Murena, Nerva et Varus.

Origines[modifier | modifier le code]

Le nomen Licinius vient du cognomen Licinus, utilisé dans de nombreuses gens romaines. Licinus est peut-être un ancien praenomen, mais on connaît peu d’exemples de son utilisation. Le nom semble dériver de l’étrusque Lecne, que l’on rencontre souvent sur les sépultures étrusques. Les Licinii sont donc probablement d’origine étrusque et sont arrivés à Rome à la fin de la royauté.

Membres sous la République[modifier | modifier le code]

Les premiers Licinii[modifier | modifier le code]

Branche des Licinii Calvi[modifier | modifier le code]

Branche des Licinii Vari[modifier | modifier le code]

Branche des Licinii Crassi[modifier | modifier le code]



Licinii Luculli[modifier | modifier le code]

Licinii Nervae[modifier | modifier le code]

Licinii Murenae[modifier | modifier le code]

  • Lucius Licinius Murena, (v.-182 - ap.-145), préteur en -147;
    • Lucius Licinius Murena, (v.-145 - ap.-101), préteur en -101[4].
      • Lucius Licinius Murena, (v.-122 - ap.-66), un des lieutenants de Sylla en Grèce, préteur en -88;
      • Publius Licinius Murena, (v.-115 - -82), décrit par Cicéron comme un homme de faible talent, mais intéressé par l’histoire[23].

Licinii Sacerdos[modifier | modifier le code]

  • Caius Licinius Sacerdos, (v.-175 - ap.-142), chevalier romain en -142[24],[25];

Autres[modifier | modifier le code]

Membres sous le Principat[modifier | modifier le code]

Licinii Silvani[modifier | modifier le code]

Les Licinii Silvani sont originaires de Tarraco, ils sont enregistrer dans la tribu Galeria.

  • Marcus (Licinius Silvanus), (v.10 - ?)
    • Quintus Licinius Silvanus, (v.40 - ?), procurateur d'Auguste;
      • Quintus Licinius Silvanus, (v.65 - ap.124), consul suffect en 106, proconsul d'Asie en 123;
        • Quintus Licinius Silvanus Granianus Quadronius Proculus, (v.85/90 - ?), triumvir monétaire

[32]

Licinii Nepos[modifier | modifier le code]

Autres[modifier | modifier le code]

Licinii de Gaule Narbonnaise[modifier | modifier le code]

Licinii de Vienne[modifier | modifier le code]
  • Marcus (Licinius);
    • Licinia Optatina, (v.40 - ?), épouse de Titus Decidius Domitianus;

Autres[modifier | modifier le code]

Notes et références[modifier | modifier le code]

Notes[modifier | modifier le code]

  1. Selon Tite-Live, il décline l'élection pour son deuxième tribunat consulaire et c'est son fils, portant le même nom, qui le remplace (voir Tite-Live, Histoire romaine, V, 18 et Diodore de Sicile, Bibliothèque historique, XIV, 90). Toutefois, les Fastes consulaires ne mentionnent que son père (voir Broughton 1951, p.88 n.1).
  2. Selon les Fastes capitolins, Calvus est consul en 361 et Stolo en 364, mais Tite-Live, Valère Maxime et Plutarque donnent l'ordre inverse (voir Broughton 1951, p.116 n1).

Références[modifier | modifier le code]

  • Sources modernes :
  1. Münzer, Realencyclopädie der Classischen Altertumswissenschaft, s. v. Licinius, no. 43
  2. Christian Matthias Theodor Mommsen, Römische Forschungen, vol. 1, p. 95.
  3. Broughton 1951, p. 112-113.
  4. a et b Dictionary of Greek and Roman Biography and Mythology, William Smith, éditeur.
  5. Marcus Tullius Cicéron, Epistulae ad Atticum, ii. 24. § 2.
  6. Marcus Tullius Cicéron, Epistulae ad Atticum, xii. 24.
  7. Florus, Epitome de T. Livio Bellorum Omnium Annorum DCC libri duo, iii. 21. § 14.
  8. Appienus, Bellum Civile, i. p. 394.
  9. Marcus Tullius Cicéron, Epistulae ad Familiares, v. 8.
  10. Gaius Julius Caesar, Commentarii de Bello Gallico, v. 24.
  11. Marcus Junianus Justinus, Historiarum Philippicarum libri XLIV, xlii. 4.
  12. Lucius Cassius Dio Cocceianus, Roman History, liv. 24.
  13. Publius Cornelius Tacitus, Historiae, i. 47, iv. 39.
  14. Marcus Tullius Cicéron, Brutus, 58.
  15. Gaius Plinius Secundus, Historia Naturalis, xxxiv. 3. s. 8.
  16. Titus Livius, Ab Urbe Condita, xxxiii. 42, xxxvi. 36.
  17. Titus Livius, Ab Urbe Condita, xlv. 16.
  18. Realencyclopädie der Classischen Altertumswissenschaft.
  19. Marcus Tullius Cicéron, Brutus, 34.
  20. Wilhelm Drumann, Geschichte Roms, vol. iv. p. 19, no. 85.
  21. Marcus Velleius Paterculus, Compendium of Roman History, ii. 116.
  22. Lucius Cassius Dio Cocceianus, Roman History, lv. 30.
  23. Marcus Tullius Cicéron, Brutus, 54, 90.
  24. Marcus Tullius Cicéron, Pro Cluentio, 48.
  25. Valerius Maximus, Factorum ac Dictorum Memorabilium libri IX, iv. 1. § 10.
  26. Titus Livius, Ab Urbe Condita, xxxi. 12.
  27. Titus Livius, Ab Urbe Condita Epitome, 80.
  28. Plutarque, Vies parallèles, "Marius", 45.
  29. Lucius Cassius Dio Cocceianus, Roman History, Fragment, 120.
  30. Marcus Tullius Cicéron, Epistulae ad Familiares, vii. 23, Epistulae ad Atticum, xii. 29, 33.
  31. Quintus Horatius Flaccus, Satirae, ii. 3, 16, 64.
  32. Christian Settipani, Continuité gentilice et Continuité familiale dans les familles sénatoriales romaines à l'époque impériale, Oxford University (R.-U.), Linacre College, coll.« Prosopographica & Genealogica », 597 p., 2000   (ISBN 1-900934-02-7).
  33. Lucius Cassius Dio Cocceianus, Roman History, liv. 14.
  34. Sextus Pompeius Festus, epitome de Marcus Verrius Flaccus De Verborum Significatu, s. vv. Imbrex, Obstitum.
  35. Aulus Gellius, Noctes Atticae, xiii. 22, xv. 24.
  36. Gaius Plinius Secundus, Historia Naturalis, xix. 2. s. 11, xxxi. 2. s. 18.
  37. Gaius Plinius Caecilius Secundus, Epistulae, ii. 14, iii. 5.
  38. Jan Gruter, Inscriptiones Antiquae Totius Orbis Romani, Heidelberg (1603), p. 180.
  39. Gaius Plinius Caecilius Secundus, Epistulae, iv. 29, v. 4, 21, vi. 5.
  • Sources antiques :

Bibliographie[modifier | modifier le code]

  • (en) T. Robert S. Broughton, The Magistrates of the Roman Republic : Volume I, 509 B.C. - 100 B.C., New York, The American Philological Association, coll. « Philological Monographs, number XV, volume I », , 578 p..
  • (es) Piero Berni Millet, Cesar Carreras et Oriol Olesti, « La gens Licinia y el Nordeste Peninsular. Una aproximación al estudio de las formas de propiedad y gestión de un rico patrimonio familiar », AEspA, vol. 78,‎ , p. 167-187 (lire en ligne, consulté le ).